Rozporządzenie o Ochronie Danych Osobowych 

Kościelny Inspektor Ochrony Danych

dr hab. Piotr Kroczek
Skwer kard. Stefana Wyszyńskiego 6
01-015 Warszawa
e-mail: kiod@episkopat.pl
tel.: 22 530 48 00, 22 530 48 87

Diecezjalny Inspektor Ochrony Danych

ks. dr Dariusz Rogowski, od 2018
tel. 24 / 262 26 40 (centrex 114)
fax. 24 / 262 67 16
e-mail: inspektor@diecezjaplocka.pl

Polecane strony o RODO

Informacje na temat RODO


Dane osobowe – definicja

W rozumieniu ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 roku o ochronie danych osobowych za dane osobowe uważa się wszelkie informacje dotyczące zidentyfikowanej lub możliwej do zidentyfikowania osoby fizycznej. Osobą możliwą do zidentyfikowania jest osoba, której tożsamość można określić bezpośrednio lub pośrednio, w szczególności przez powołanie się na numer identyfikacyjny (PESEL, NIP, REGON itp.) albo jeden lub kilka specyficznych czynników określających jej cechy fizyczne (znamiona, blizny, tatuaże itp.), fizjologiczne, umysłowe, ekonomiczne, kulturowe lub społeczne.

Zabrania się przetwarzania danych ujawniających pochodzenie rasowe lub etniczne, poglądy polityczne, przekonania religijne lub filozoficzne, przynależność wyznaniową, partyjną lub związkową, jak również danych o stanie zdrowia, kodzie genetycznym, nałogach lub życiu seksualnym oraz danych dotyczących skazań, orzeczeń o ukaraniu i mandatów karnych, a także innych orzeczeń wydanych w postępowaniu sądowym lub administracyjnym.

Od dnia 25 maja 2018 roku we wszystkich krajach należących do Unii Europejskiej weszło Ogólne Rozporządzenie o Ochronie Danych Osobowych 2016/679 (RODO).

Jaki wpływ ma to rozporządzenie na sposób publikowania  informacji na parafialnej stronie internetowej? Czego w związku z zaostrzeniem prawa nie wolno robić np. na portalach społecznościowych?

Intencje mszalne:

Intencje mszalne można publikować w periodykach informacyjnych (np. gazetkach parafialnych) przeznaczonych do użytku wewnętrznego, lecz wówczas na gazetce winna być zamieszczona informacja: „do użytku wewnętrznego”, o ile w poszczególnych przypadkach zainteresowani nie prosili o ich nieujawnianie. W Internecie można publikować dane osobowe tylko za zgodą zainteresowanych. Internet jest bowiem „miejscem publicznym”. Dotyczy to zarówno osób w intencji których aplikowana jest msza św. oraz zamawiających intencję.

Czy dane osób zmarłych podlegają ochronie przewidzianej w ustawie o ochronie danych osobowych?

Ustawa o ochronie danych osobowych określa zasady postępowania przy przetwarzaniu danych osobowych oraz prawa osób fizycznych, których dane osobowe są lub mogą być przetwarzane. Ustawę stosuje się zatem tylko do danych osobowych osób fizycznych. Zgodnie z powszechnie obowiązującą wykładnią osobą fizyczną jest człowiek uczestniczący w stosunkach prawnych. Zdolność prawna człowieka, a tym samym zdolność do bycia podmiotem praw i obowiązków ustaje z chwilą jego śmierci. Osoba zmarła nie może być podmiotem praw i obowiązków w stosunkach prawnych i nie może być uznana za osobę fizyczną.
W związku z powyższym ustawa o ochronie danych osobowych ma zastosowanie tylko do przetwarzania danych osobowych osób żyjących. Niemniej w przypadku wykorzystania danych osób zmarłych osobom bliskim przysługuje moralne prawo decydowania o przetwarzaniu danych osoby zmarłej. Natomiast, gdy dobra osobiste tj. na przykład kult pamięci o osobie zmarłej, by zostały naruszone, osobom bliskim dla osoby zmarłej, przysługuje prawo wystąpienia z powództwem cywilnym do sądu.

Zapowiedzi przedślubne:

Wolno (bez zgody zainteresowanych) zamieszczać informacje, które wynikają z obowiązku kanonicznego parafii, np. zapowiedzi przedślubne, ale tylko w formie przewidzianej przez prawo kanoniczne, czyli w przypadku zapowiedzi tylko imiona, nazwiska i parafie zamieszkania narzeczonych, w gablocie ogłoszeń parafialnych lub poprzez ogłoszenie ustne z ambony. Nie można zapowiedzi opublikować przez Internet, ani w gazetce parafialnej (chyba że za zgodą zainteresowanych).

Sakramenty święte i sakramentalia:

Informacje o osobach nowo ochrzczonych, oraz o osobach, które przyjęły I Komunię Świętą, sakrament bierzmowania, zawarły kanoniczny związek małżeński lub zmarły można publikować w periodykach informacyjnych (np. gazetkach parafialnych) przeznaczonych do użytku wewnętrznego, lecz wówczas na gazetce winna być zamieszczona informacja: „do użytku wewnętrznego”, o ile w poszczególnych przypadkach zainteresowani nie prosili o ich nieujawnianie. Z kolei w Internecie w wymienionych sprawach można publikować dane osobowe tylko za zgodą zainteresowanych.

Podziękowania i darczyńcy: 

Informacje o darczyńcach i podziękowania można publikować w periodykach informacyjnych (np. gazetkach parafialnych) przeznaczonych do użytku wewnętrznego, lecz wówczas na gazetce winna być zamieszczona informacja: „do użytku wewnętrznego”, o ile w poszczególnych przypadkach zainteresowani nie prosili o ich nieujawnianie. Z kolei w Internecie można publikować dane osobowe darczyńców i podziękowania tylko za zgodą zainteresowanych.

Plany, grafiki oraz inne zestawienia i informacje:

Plany wizyt duszpasterskich (kolędy), grafiki np. sprzątania kościoła oraz inne zestawienia wymagające określenia np. grupy osób wolno sporządzać i publikować tylko z wykorzystaniem nazw ulic i numerów porządkowych posesji, a bez używania imion i nazwisk. Chyba, że posiada się pisemną zgodę osób, których danymi w tych celach zamierzamy się posłużyć.

Wykorzystując dla celów duszpasterskich nazwy ulic i numery porządkowe posesji najbezpieczniej jest jednak zachować ich pełną istniejącą ciągłość, aby poprzez wykluczenie jakiegoś numeru (numerów) nie wskazać na np. przynależność wyznaniową – w tym przypadku inną niż Kościół rzymskokatolicki – ale również objętą zakazem przetwarzania jako dane wrażliwe.

Również wszelkie informacje dotyczące np. organizatora – kierownika pielgrzymek, miejsca zbiórek w terenie (np. na modlitwę przy krzyżu przydrożnym) itd. należy wskazywać bez publikacji danych osobowych, jeżeli osoba której one dotyczą nie wyrazi na to zgody. W przypadku, gdy ma zostać opublikowane nazwisko rodziny wszyscy jej pełnoletni członkowie zamieszkujący pod danym adresem winni wyrazić zgodę. Zgoda jednej osoby lub zgody z pominięciem kogokolwiek jw takim przypadku jest nieobowiązująca.

Listy i wykazy:

Bez zgód wszystkich osób zainteresowanych nie wolno publikować w internecie danych osobowych dotyczących np. członków rady parafialnej, kół różańcowych lub innych grup duszpasterskich itp.. Na tej samej zasadzie nie wolno też publikować imion i nazwisk ministrantów, oazowiczów, członków scholi, dzieci pierwszokomunijnych, młodzieży przygotowującej się do sakramentu i bierzmowanej itd.

Informacje o osobach publicznych i osobach prywatnych:

Wolno w dowolnej formie (również w Internecie) zamieszczać informacje o tzw. osobach publicznych, czyli pełniących funkcje publiczne, ale ujawniane o tych osobach informacje mogą dotyczyć jedynie zakresu ich działalności publicznej np.wojewoda, prezydent miasta, burmistrz, wójt lub sołtys. Każda z tych osób dopóty jest osobą prywatną dopóki nie wystąpi publicznie w związku z wypełnianą funkcją (z mianowania lub wyboru). Natomiast dane osób prywatnych niezależnie od formy można ujawniać tylko za ich zgodą.

Publikacja wizerunku osób na fotografiach:

Zdjęcia z publicznych wydarzeń można publikować w dowolnej formie tylko w planach ogólnych tzn. jako zgromadzenie, tłum czyli większy zbiór osób. Natomiast fotografie poszczególnych osób (np. wyodrębnianych z tłumu) można publikować tylko za ich zgodą, a w przypadku osób nieletnich (dzieci i młodzieży) za zgodą ich przedstawicieli ustawowych. Chyba, że chodzi o tzw. osoby publiczne – ich wizerunki można publikować na tych samych zasadach, jak informacje o tychże osobach. Trzeba też pamiętać, że osoby towarzyszące tzw. osobie publicznej – kimkolwiek by one nie były (rodzina, znajomi itp.) zawsze zachowują status osób prywatnych. W sposób szczególny dotyczy to dzieci.

Portale społecznościowe:

Poza parafialną stroną internetową wszystkie wyżej wymienione zasady obowiązują również na portalach społecznościowych, gdzie nie wolno publikować danych osobowych, informacji i wizerunków bez zgody osób, które one dotyczą. Oznacza to, że od 25 maja br. zabrania się w sposób dowolny i w dowolnej formie zamieszczać np. na Facebook-u fotografii osób bez ich zgody, a już zamieszczone, gdy zgody się nie posiada należy z przestrzeni publicznej usunąć.

Czym jest zgoda na publikację i jak powinna być sporządzona?

Zgoda na publikację danych osobowych, informacji i wizerunków winna być sporządzona na piśmie i może dotyczyć tylko jednej kontretnej osoby. Nie występuje pojęcie „zgody zbiorowej” nawet, gdy taka miałaby dotyczyć np. rodziny. O publikacji wizerunku osoby nieletniej (dziecka i młodzieży) decydują jej rodzice lub opiekunowie prawni , przy czym zgoda musi być podpisana przez obojgu rodziców lub opiekunów, a nie przez jedną osobę.

Warto wiedzieć – dotyczy to głównie rodziców chwalących się swą latoroślą – że wizerunek dziecka np. pierwszokomunijnego można w dowolnej formie zamieścić w Internecie jeżeli ono jest jednym z elementów planu ogólnego. Natomiast w przypadku, gdy fotografowane dziecko jest wyodrębnione, a wokół niego na zdjęciu widocznych jest kilka lub kilkoro innych dzieci w takim przypadku albo wizerunki pozostałych dzieci należy przysłonić, albo uzyskać pisemną zgodę na publikację ich wizerunków w Internecie.

Każda zgoda musi również ściśle określać: kto, kogo, dlaczego, gdzie, w jakim celu, kiedy i na jaki okres chce wykorzystać dane osobowe, informacje o osobie lub jej wizerunek.
Co bardzo ważne – jedynym dysponentem danych osobowych, informacji i wizerunku jest osoba, które one dotyczą. Tylko tej osobie przysługuje prawo decyzji, a wyrażoną przez siebie zgodę bez żadnego uzasadnienia ma prawo w każdej chwili ograniczyć lub całkowicie cofnąć.

Czy wolno publikować informacje lub zdjęcia dotyczące parafii bez zgody księdza proboszcza?

Nie. Bowiem parafia zgodnie z prawem kościelnym i świeckim posiada osobowość prawną i wszystkie dane oraz informacje o niej podlegają ochronie prawnej. Również kościół parafialny, kościoły filialne, kaplice oraz ich wnętrza jeżeli nie są dobrem ogólnonarodowym, czyli nie zostały wpisane do rejestru zabytków podlegają ochronie i informacje o tych obiektach oraz ich zdjęcia mogą być publikowane wyłącznie za zgodą księdza proboszcza lub osoby przez niego upoważnionej.

Te same zasady dotyczą cmentarza parafialnego i innych miejsc, których właścicielem, dzierżawcą lub zarządcą jest parafia.